Testosteron Hormonu Nedir? Hamilelikte Testosteron Hormonu Belirtileri
Testosteron Hormonu Nedir?
Testosteron hormonu, normal şartlarda erkeklere özgü olan ancak kadınlarda da bulunan bir hormondur. Bu hormonun %95’i testislerden geri kalanı ise böbrek üstü bezlerinden salgılanır. Kadınlarda testis yapısı bulunmadığından ve sadece böbrek üstü bezlerinden salgılandığından miktarı çok daha düşüktür. Hormonun çok az bir kısmı da yumurtalıklardaki hücreler tarafından salgılanır.
Erkeklik hormonu olarak da bilinen testosteron hormonu cinsel gelişim üzerinde etkilidir. Cinsel organların olgunluğa ulaşmasından cinsel istekte artışa kadar birçok hususta etki gösterir. Bununla birlikte hormonun fiziksel gelişim üzerinde de etkisi vardır.
Testosteron Hormonu Ne İşe Yarar?
Testosteron hormonu başta cinsel organlar olmak üzere birçok organ ve doku sisteminin gelişmesinde etkilidir. Miktarı erkeklerde daha fazla olduğu için etkisi kadınlara oranla daha fazla hissedilir. Bu hormonun vücuttaki görevleri genel olarak şunlardır;
- Cinsel gelişim
- Cinsel istekte (libido) artma
- Kemik ve kas kütlesinde artış
- Yağ metabolizmasının dengelenmesi
- Kemik yoğunluğunda artma (kütleye ek olarak)
- Sperm üretiminde denge
- Enerji metabolizmasını düzenleme
- Ses kalınlaşması
- Vücut kıllarında artma
Testosteron hormonunun genel olarak etkileri bu şekildedir. Hormon kan yoluyla bütün vücutta dolaştığından diğer sistem ve dokular üzerinde de etki gösterir. Ayrıca dolaylı olarak ısı düzenlenmesi, hafıza güçlüğü vb. etkileri de olur. Ancak en belirgin etkileri yukarıdaki etkilerdir.
Hamilelik ile ilgili merak ettiğiniz diğer içerikler için tıklayın;
- Yumurta Çatlatma İğnesi Nedir?
- Embriyo Tutunma Belirtileri Ne Zaman Başlar?
- AMH Testi Nedir? Nasıl Yapılır?
- En İyi Hamilelik Uygulaması
- Ektopik Gebelik Nedir?
Testosteron Hormonu Nasıl Ölçülür?
Hormonlar yapısı gereği bir doku veya bez tarafından üretilir ve çevre damarlar ile kana verilir. Kanda dolaşan hormonlar gerekli organlara geldiğinde reseptörler tarafından tanınır ve bölgeye geçiş yapar. Aynı durum testosteron hormonu için de geçerlidir.
Testosteron hormonu düşüklüğü ve yüksekliği söz konusu olduğunda hekimler ölçüm yapmak ister. Testosteron hormonu ölçümü kan testi yolu ile yapılır. Az miktarda alınan kan laboratuvar ortamında incelenerek testosteron yoğunluğu tespit edilir.
Gebelikte Testosteron Hormonu Belirtileri Nelerdir?
Gebe kadınların normal dönemdeki bir kadına oranla daha yakından takip edilmesi gerekir. Çünkü kısa süreli bu dönem yaşamın diğer dönemlerine oranla daha fazla risklidir.
Hekimler takip ettikleri kadınların testosteron hormonlarını takip etmek ister. Bu noktadaki kandaki testosteron hormonu miktarı yanı sıra belirtiler de takip edilir. Bu belirtiler hormonun normalden fazla ya da normalden az olmasına göre değişiklik gösterdiğinden kolayca tespit edilebilir.
Gebelikte testosteron hormonu tespit edilirken incelenen belirtiler aşağıdaki gibidir. Bu belirtiler hormonun miktarına göre kadınlarda değişiklik gösterir. Örneğin ses kalınlaşması olarak belirttiğimiz bulgu bir kadında sesin incelmesi olarak ortaya çıkarken başka bir kadında sesin kalınlaşması olarak ortaya çıkar. Yani belirti azalması ya da belirti artması olarak yorumlanabilir.
- Vücut kılı
- Ses
- Kas kütlesi
- Cinsel istek
- Kemik kütlesi
- Yağ ve enerji metabolizması
Kadınlarda Normal Testosteron Değerleri
Androjen hormonları içerisinde yer alan testosteron kadınlarda 65 ila 395 UG/dL arasında bulunur. Bu miktar kadının adet döngüsü, hamilelik ve yaş gibi faktörlere göre değişiklik gösterse de genel olarak bu seviyelerdedir.
Kadınlardaki testosteron miktarı her zaman için erkeklerden daha azdır. Bunun temel sebebi kadınlarda testislerin olmayışıdır. Böbreküstü bezlerinden ve yumurtalıklardan salınım olsa da testislerdeki kadar yoğun değildir. Bu nedenle kadınlarda vücut kılı, kas ve ses gibi bulgular çok erkeksi değildir.
Kadınlarda Yüksek Testosteron Değerleri
Kadınlarda 15 ila 70 NG/dL olarak belirlenen normal testosteron miktarı bazı faktörler neticesinde yükseliş gösterebilir. Eğer kadının kanındaki testosteron 70 NG/dL’nin üzerine çıkarsa yüksek testosterondan bahsedilir.
Yüksek testosteron tanısı koymada 5-10 birimlik artışlara genellikle ilk etapta aldırış edilmez ve testlerin yenilenmesi istenir. Eğer art arda testosteron yüksek çıkarsa ve bu fark giderek artıyorsa mevcut bir sorunun olduğu düşünülür.
Kadınlarda Yüksek Testosteron Nedenleri
Testosteron, normal sınırlarında olmadığı taktirde vücut dengesini kısa süre içerisinde değiştirebilen bir hormondur. Özellikle kadınlarda bu durum daha şiddetli ve yıkıcı bir şekilde hissedilir. Çünkü kadınlardaki miktarı ve etkisi erkeklere oranla çok daha azdır.
Kadınlarda testosteron yüksekliği birçok faktöre bağlı olarak gelişir. Bunlar şu şekilde sıralanabilir;
- Ruhsal hastalıklar
- Hipofiz bezi hastalıkları
- Beyin ve çevre dokuları ilgilendiren hastalıklar, tümörler
- Yumurtalık hastalıkları ve tümörleri
- Böbrek üstü bezi hastalıkları ve tümörleri
- Testosteron içeren ilaç kullanma
- Yaş
Yüksek Testosteron Tanısı Nasıl Konur?
Yüksek testosteron hormonu tanısı konulurken öncelikle anamnez yani hasta öyküsü alınır. Hasta öyküleri bir noktaya kadar tanıyı kolaylaştırsa da kesin tanı için kan testlerinin yapılması gerekir. Kanda bulunan testosteron miktarı laboratuvar ortamında incelendikten sonra testosteron yüksekliği tanısı konulur.
Kan yoluyla kesin tanı konulduktan sonra hastalardaki değişimlere yani bulgulara bakılır. Eğer kadında herhangi bir değişiklik yoksa bir süre kan testleri tekrarlanabilir. Çünkü her kadının hormon dengesi bir değildir. Genellikle bir dizi kan testi ve takipten sonra kesin tanı konulur.
Kadınlarda Yüksek Testosteron Nasıl Düşürülür?
Yüksek testosteronu düşürmek için öncelikle altta yatan nedenin belirlenmesi gerekir. Bu hormon yükselişine farklı nedenler yol açtığından tedavide önem arz eder.
İlaç kullanımına bağlı testosteron yüksekliğinde ilacın kesilmesi ya da dozunun azaltılması etkili olabilir. Eğer tümöre bağlı salgı bezi büyümesi varsa bu tümör küçültülerek de testosteron dengelenebilir. Bununla birlikte yaşam tarzında yapılacak bazı değişiklikler de hormon dengesini sağlamada etkili olacaktır.
Testosteron çok geniş kapsamlı incelenmesi gereken bir hormondur. Kadınlardaki yükseklik erkeklere oranla daha şiddetli olacağından yakın takip gerekli olabilir. Doktorlar hormon miktarını kontrol altına alırken kombine yöntemler (ilaç + cerrahi tedavi) uygulayabilir.
Kadınlarda Testosteron Hormonu Yüksekliği Nelere Yol Açar?
Kadınlardaki testosteron hormonu miktarı yükseldiğinde şu bulgular görülebilir;
- Yüz başta olmak üzere vücudun genelinde görülen kıllanma artışı
- Kas miktarında artma
- Kemik yoğunluğunun artması
- Sesin kalınlaşması
- Cinsel istekte artma
- Depresyon ya da aşırı mutluluk
Testosteron Hormonu Ne Zaman Salgılanmaya Başlar?
Hem erkeklerde hem de kadınlarda 30 yaşına kadar testosteron hormonu en yüksek seviyede salgılanır. Yaşamın ilk dönemlerinde salgılanmaya başlayan testosteron bu süre zarfında sürekli artış gösterir.
30 yaşından itibaren testosteron hormonu salgılanması ve miktarı azalmaya başlar. Bu tüm sürecin %1’i kadar olur. Yaklaşık 30 yıl sonra da yani 60’lı yaşlarda ilk bulgular görülmeye başlar. Yaşamın son yıllarında belirtiler iyice belirginleşir ve hastalar şikayetlerini dile getirmeye başlar.
Kadınlarda Testosteron Hormonu Kaç Olmalı?
Kadınlarda testosteron hormonu için belirlenen aralık 15 ila 70 NG/dL’dir. Bu aralığın altına düştüğünde testosteron azlığında, üstüne çıktığında ise testosteron fazlalığından söz edilir.
Kadınlardaki ani sapmalar erkeklerden daha şiddetli hissedilir. Çünkü bu hormon kadınlarda daha az aralıkta seyreder ve belirtiler daha kolay ortaya çıkar.
